به نقل از «شبستان»

جایگاه سازمان وکالت در ارتباط امام عسکری(ع) با شیعیان/ امامی که در سکوت جامعه را به خروش وا داشت

تاریخ انتشار: ۱۴ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۹۷۲۴۸۴

دو تن از پژوهشگران تاریخ اسلام با اشاره به اختناق شدید در دوره حیات یازدهمین امام شیعیان(ع)، اظهار کردند: شرایط به گونه‌ای که بود که حضرت حتی به ندرت سخن می‌گفتند به گونه‌ای که صامت نام گرفتند. اما سازمان وکالت با هدایت ایشان در جامعه غوغا کرد.

خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: امام حسن عسکری(ع) به روایت مشهور در هشتم ربیع الثانی در سال 232 هجری قمری در مدینه متولد شدند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ایشان در سال 235 ه . ق که چهارساله بودند، با پدر بزرگوارش امام هادی علیه السلام به سکونت در سامرا مجبور شد و حدود نوزده سال با پدر خویش در این شهر ساکن بود. پس از شهادت پدر، به مدت شش سال امامت کرد و در این مدت به علت سخت گیری بیش از حد عباسیان، با تقیه بسیار رفتار می کرد و جز یاران نزدیک، کسی را برای ملاقات نمی پذیرفت. با این وجود اما هرگز چنین نبود که جامعه اسلامی از نور پرفروغ امامت بهره مند نشود. امام حسن عسکری به طرق مختلفی با شیعیان ارتباط داشتند، روش هایی هوشمندانه به گونه ای که ماموران خلیفه عباسی شکی به آنها نبرند.

 

بر آن شدیم در سالروز ولادت یازدهمین امام شیعیان شرایط زندگی و نوع اداره جامعه از سوی آن امام همام را با دو تن از کارشناسان به بحث و تبادل نظر بگذاریم که در ادامه حاصل آن را می خوانید:

 

«سعید طاووسی مسرور» در گفت وگو با خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، با بیان اینکه دوران زندگی امام حسن عسکری(ع) یکی از سخت ترین دوره ها بوده است، اظهار کرد: حضرت در تبعید و محاصره به سر می بردند. از زمانی که امام(ع) به همراه پدرشان به سامرا آمدند در شرایط خاص و زیر نظر دستگاه خلفای عباسی بودند و حتی اجازه خروج به آن بزرگواران داده نمی شد.

 

این پژوهشگر تاریخ اسلام ادامه داد: وضعیت به گونه ای بود که یکی از القاب امام حسن عسکری «صامت» به معنای ساکت بود و این صامت و ساکت بودن به دلیل اجبار و وضعیتی بود که برای حضرت در آن دوران ایجاد شده بود؛ وقتی حضرت در خیابان های سامرا به سمت دربار عباسی می رفتند به شیعیان فرموده بودند که حتی به من سلام هم ندهید. اگر به من سلام بدهید پی به شیعه بودن شما می برند و برایتان مشکلاتی ایجاد می شود.

 

 وی گفت: با این وجود جامعه بدون سرپرست و ولی خدا رها نشده بود، حضرت در آن شرایط نیز فعالیت های خود را داشتند. برای مثال امام حسن عسکری(ع) اولا از شبکه وکالت استفاده می کردند که این شبکه از زمان امام صادق(ع) یا به قول مشهورتر امام کاظم(ع) وجود داشته است اما نقطه اوج فعالیت آن در زمان امام یازدهم است.

 

این محقق اظهار کرد: شبکه وکالت فقط جنبه مالی و اقتصادی و جمع آوری وجوهات نداشته است بلکه در بحران ها و هجمه هایی که به شیعه می شد پاسخگو و مرجع شیعیان بوده و سوالات علمی و کلامی و اعتقادی و فقهی که شیعیان داشتند از طریق شبکه وکالت پاسخ داده می شد. این شبکه در واقع در فضایی شکل گرفت که خود امام(ع) در محدودیت قرار داشتند اما این شبکه بسیار به حل امور کمک می کرد.

 

طاووسی مسرور ادامه داد: سر سلسله شبکه وکالت نیز جناب «عثمان بن سعید» است که مورد تایید امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) بود و به عنوان نایب اول تعیین می شود. یکی از راه هایی که امام(ع) برای ارتباط با شیعیان در چنین شرایطی در نظر گرفته بودند، مکاتبه است، یعنی در شرایطی که امکان صحبت حضوری و ملاقات فراهم نبود، راه مکاتبه و نامه نگاری باز می شود و این نامه نگاری ها در نهایتِ احتیاط بوده است. برای مثال عثمان بن سعید در ظاهر روغن فروش بود اما در پیت های روغن نامه های امام(ع) را جاسازی می کرد به نحوی که کسی متوجه نشود که این نامه ها از کجا به کجا برده می شود.

 

وی در مورد موضوعاتی که در این نامه ها مطرح می شد، گفت: امام(ع) نامه های متعدد دارد و و بنا بر روایت شیخ صدوق در کمال الدین  حتی در شب آخر عمرشان نامه های متعددی را به مردم مدینه نوشتند، مدتی قبل از وفات نیز پیک مخصوص حضرت(ع) به نام ابو الادیان نامه هایی از ایشان را به مدائن بردند که این روایت نیز در کمال الدین آمده است؛ موضوعات این نامه ها متفاوت است. برخی از طرف امام(ع) به شیعیان و برخی دیگر از سوی شیعیان برای حضرت نوشته می شد.

 

این محقق افزود: برای مثال یکی از شیعیان حضرت(ع) در مورد معنای حدیث غدیر و یا از روایت «صعب مستصعب» سوال کرد که منظور از آنها چیست. یا فردی نامه ای در مورد معنی یکی از آیات قرآن نوشته بود و از معنای ولیجه سوال کرده بود. نامه های امام عسکری(ع) نیز اشاره به مسایل شیعیان و رفع اختلاف میان آنها دارد. آنچه که امام حسن عسکری(ع) به رشته تحریر در می آوردند در واقع مسائل مبتلابه آن روزگار بود.

 

خبرگزاری شبستان، همچنین برای آشنایی هرچه بیشتر مخاطبان با زندگی امام حسن عسکری(ع) با حجت الاسلام «سید مصطفی میرلوحی» نیز گفت وگویی داشته که در ادامه می آید:

 

حجت الاسلام میرلوحی در مورد زندگی یازدهمین امام شیعیان گفت:  امام حسن عسکری(ع) در محله افراد نظامی، محبوس بودند و می توان اصلا ارتباطی با شیعیان نداشتند و معدود ارتباطات به صورت کاملا سری بود. طبیعتا وقتی که دسترسی به امام کم شود شبهات و انحرافات زیاد می شود و حضرت با اینکه فرصت کمی داشتند و فقط شش سال دوره امامت داشتند اما یکی از کارهای مهمی که به آن پرداختند تبیین عقاید و پاسخ به انحرافات بود. از سوی دیگر یکی از مهمترین وظایفی که امامین عسکریین به ویژه یازدهمین امام شیعیان و والدالحجه، انجام داد این بود که از راه دور زمینه سازی ظهور امام زمان(عج) را تدبیر کردند.

 

عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) افزود: آن حضرت جامعه شیعه را برای عصر غیبت آماده کرد. من در اینجا فقط یک کلمه در توصیف سختی دوره حیات امام حسن عسکری(ع) می گویم که شاید شیعیان باورشان نشود، تنها امامی که در طول زندگی شان به دلیل تحت الحفظ بودن شدید حتی اجازه حج نیافتند آن امام همام بود. بسیار عجیب است که امامی در 22 سالگی به امامت برسد و شش سال هم امامت کند و در 28 سالگی به شهادت برسد. تا این اندازه شرایط سخت بوده است.

 

وی گفت: یکی از خلفای ظالم و ستمگری که در این دوره به امامیین عسکریین ظلم مضاعفی کرد همان متوکل است که حرم امام حسین(ع) را آب بست و زوار را کشت. او کسی بود که دستور داد اگر کسی را در راه زیارت کربلا دیدند دستش را قطع کنند. این را از آن جهت گفتم که شیعیان حضرت بدانند که امام حسن عسکری(ع) دوره سختی را تحمل کردند اما از تمام امکانات شان استفاده کردند که به شیعه بفهمانند که خودتان را برای دوره یتیمی آماده کنید. یتیم یعنی کسی که از امامش دور شده است، در روایت از امام معصوم(ع) آمده است: «أَشَدُّ مِنْ يُتْمِ اَلْيَتِيمِ اَلَّذِي اِنْقَطَعَ عَنْ أُمِّهِ وَ أَبِيهِ يُتْمُ يَتِيمٍ اِنْقَطَعَ عَنْ إِمَامِهِ وَ لاَ يَقْدِرُ عَلَى اَلْوُصُولِ إِلَيْهِ» (سخت تر از یتیم جدا شده از پدر، یتیمی است که از امامش جدا شده و توانایی دستیابی به وی را ندارد و حکم امامش را درباره مسائل دینی مورد ابتلا نمی‌داند).

 

این محقق اظهار کرد: در دوره امام صادق(ع) هر وقت کسی از شیعیان در مدینه قصد این را داشت که خدمت امام برسد مشکلی نبود و هزاران نفر همیشه امکان تشرف به محضر حضرت(ع) را داشتند و شاگردان مختلفی از مکتب دانشگاه جعفری استفاده کردند اما ائمه آخر مثل امام جواد(ع) و امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) شرایط مشکلی داشتند و ظاهرا حدود 263 نفر توانستند از امام عسکری(ع) حدیث نقل کنند؛ البته شیخ طوسی که حدود 103 نفر را یاد کرده است، این آمار در قیاس با امام صادق(ع) که پنج هزار شاگرد تربیت کرده اند، تفاوت ها را نشان می دهد، حال اینکه چگونه همین تعداد خود را به حضرت رساندند جای سوال دارد.

 

حجت الاسلام میرلوحی در ادامه در مورد سازمان وکالت گفت: این سازمان در زمان همه ائمه به نوعی وجود داشت و کسانی به عنوان وکیل ائمه بودند اما در زمان برخی ائمه این سازمان وکالت کمی قوی تر شد و توسعه بیشتری پیدا کرد، اما قصه سازمان وکالت بستگی به امکان و عدم امکان دسترسی شیعیان به امام دارد، برای مثال در زمان موسی بن جعفر(ع) که حضرت زندان های طولانی می افتادند به دلیل عدم امکان و دسترسی شیعیان، وکلای فراوانی را در تمام شهرها تعیین می کردند تا سوالات و مسایل شرعی را مطرح کنند،  مثلا وجوهات شرعی را بدهند پس حضرت وکیل معتمد در هر شهری تعیین می کردند و در میان این وکلا انسان های عالی قدر و صحیح‌العملی چون عبدالعظیم الحسنی قرار داشتند که معتمد امام(ع) بودند.

 

وی با بیان اینکه اصل جریان وکالت مصادف با دوران غیبت بود، تصریح کرد: حضرت حجت(عج) چهار وکیل به نام های  ابوعمر عثمان بن سعید عمری، ابوجعفر محمدبن عثمان بن سعید، ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی و ابوالحسن علی بن محمد سمری معرفی کردند. جالب اینکه دو وکیل اول، وکیل امام امام هادی(ع) نیز بودند. امام زمان(عج) جمله ای در مورد این دو تن از نواب خود دارد که برای ابوعمر عثمان بن سعید عمری و فرزندش ابوجعفر محمدبن عثمان بن سعید مایه افتخار است. حضرت(عج) فرمودند: «العمري و ابنه ثقتان فما اديا اليک فعني يوديان». این سخن در تایید این دو بوده و به این معنا است که مورد وثوق حضرت حجت(عج) بودند. نکته جالب اینکه این پدرو پسر روغن فروش بودند و تحت پوشش روغن فروش و جا به جا کردن و بردن روغن ها، نامه های محرمانه امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) و امام زمان(عج) را جا به جا می کردند.

 

حجت الاسلام میرلوحی خاطرنشان کرد: بنابراین حتی در شرایط بغرنج هرگز جامعه بدون امام و ولی رها شده نبود، ائمه اطهار(ع) همواره پشتیبان امت بودند و از هیچ تلاشی برای نشر احکام و آموزه های اسلامی فروگذاری نکردند.

پایان پیام/248

منبع: شبستان

کلیدواژه: مسجد مسجد کانون های مساجد کانون های فرهنگی هنری مساجد خبرگزاری شبستان استان بوشهر مجلس شورای اسلامی انتخابات مجلس انتخابات اصفهان سازمان وکالت امام عسکری علیه السلام شیعیان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۹۷۲۴۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

«شیعه مدیون قال صادق‌هاست» در تهران اکران شد

به گزارش گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، همزمان با ۲۵ شوال سالروز شهادت امام صادق (ع) امام ششم شیعیان اکران‌های فرهنگی تسلیت این روز با احادیثی از امام صادق (ع)  به همت سازمان زیباسازی در فضای شهری پایتخت اکران شد.

 در این اکران‌های فرهنگی از احادیث و جملاتی همچون:" خشم کلید همه بدی‌هاست"، "عاقل‌ترین مردم خوش‌اخلاق‌ترین آن‌هاست"،  "شیعیان ما با یکدیگر مهربانند"،  "علم را برای عمل کردن بیاموز" و "شیعه مدیون قال صادق‌هاست" استفاده شده است.

انتهای پیام/